Thứ Tư, 6 tháng 1, 2021

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 180

 

Truyện Tình Hai Họ Dương Hà

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 28

 

“Phái Nho gia nổi trôi số kiếp

Hai ngàn năm hà hiếp chúng sinh

Lễ nghi quy định bất bình

Độc tài quen thói luật hình thảm thê

 

Trò đức trị nhiêu khê thừa thãi

Vạn tuế còn lải nhải mãi hoài

Gây bao thảm cảnh bi ai

Thiên tai nhân họa muôn loài khổ đau“

 

Phái  Nho gia đề cao chữ nhân, chủ trương lễ trị đức trị phản đối pháp trị. Hán Vũ Đế phế truất bách gia chư tử đề cao Nho gia thái quá gần như mù quáng để củng cố vương triều. Nho giáo  còn gọi là đạo Nho hay đạo Khổng là một hệ thống đạo đức, triết học xã hội, triết lý giáo dục và triết học chính trị do Khổng Tử đề xướng và được các môn đồ của ông phát triển với mục đích xây dựng một xã hội thịnh trị. Những người thực hành theo các tín điều của Nho giáo được gọi là các nhà Nho.

 

 

Cơ sở của Nho giáo được hình thành từ thời Tây Chu, đặc biệt với sự đóng góp của Chu Công Đán, còn gọi là Chu Công. Đến thời Xuân Thu, xã hội loạn lạc, Khổng Tử phát triển tư tưởng của Chu Công, hệ thống hóa và tích cực truyền bá các tư tưởng đó. Chính vì thế mà người đời sau coi Khổng Tử là người sáng lập ra Nho giáo.

 

Đến thời Chiến Quốc, Mạnh Tử đưa ra các tư tưởng mà sau này học trò của ông chép thành sách Mạnh Tử. Bốn sách sau được gọi là Tứ Thư và cùng Ngũ Kinh hợp lại làm 9 bộ sách chủ yếu của Nho giáo. Từ Khổng Tử đến Mạnh Tử hình thành nên Nho giáo nguyên thủy, còn gọi là Nho giáo trước đời Tần. Khổng giáo hay "tư tưởng Khổng-Mạnh". Từ đây mới hình thành hai khái niệm, Nho giáo và Nho gia. Nho gia mang tính học thuật, nội dung của nó còn được gọi là Nho học. Nho giáo bị biến thành tôn giáo thì Văn Miếu trở thành nơi dạy học kiêm chốn thờ phụng, và Khổng Tử trở thành giáo chủ.

 

Mục tiêu của Nho giáo là phát huy tính thiện của con người, khiến người dân biết bỏ ác theo thiện, giúp mọi người đạt đến trình độ đạo đức cao nhất. Để làm được điều này mỗi người phải không ngừng rèn luyện nhân cách và đạo đức của bản thân đầu có đuôi, có gốc có ngọn. Vạn sự đều có bắt đầu và kết thúc.

 

Thật ra tôn giáo của Nho giáo rất mờ nhạt so với những tôn giáo khác, không có những nghi thức thánh lễ và giáo lý.  Những lời dạy của Nho giáo không phải là từ thánh kinh mà được đúc kết từ chính những sự kiện trong lịch sử hoặc từ những tấm gương có thật trong cuộc sống. Khổng Tử nói "Ta chỉ thuật lại mà không sáng tác. Ta tin tưởng và hâm mộ văn hóa cổ. Ta trộm ví mình như Lão Bành  tức con trai già hóa thành ngọc.

 

“Bỗng có người đi sau râu tốt

Ông Vũ Hầu đột ngột dừng cương

Cải tà quy chính Phật đường

Gìa lam bần sãi tỏ tường mấy câu

 

Quan vân Trường mất đầu thuở trước

Tính kiêu căng võ lược làm gì?

Châu Sương nhỏ nhẹ thầm thì

Xuất gia ngộ đạo tu trì thiền môn

 

Chúa ta vốn cầm côn vung kiếm

Múa long đao mưu chiếm Trung nguyên

Tung hoành một dải Tây xuyên

Giết người vô số nhãn tiền nghiệp mang

 

Sư Phổ Tịnh cùng làng giao kết

Bạn hiếu trung hào kiệt thuở nào

Quỷ ma chẳng rõ âm hao

Vẽ hình tạc tượng mấy trào oai phong

 

Trời phong tước Thành Hoàng võ miếu

Tiếng Đại Vương chẳng thiếu khói nhang

Hồn thiêng siêu thoát nhẹ nhàng

Thấy ngươi thất thểu lang thang cõi trời

 

Dương Từ nghe những lời chỉ bảo

Giòng lệ sa lơ láo nhìn quanh

Chín trời thăm viếng qua nhanh

Chắp tay vái lạy kinh thành mù sa“

 

Quan Vân Trường nhân vật trong tiểu thuyết của La Quán Trung được tác giả thần tượng hóa, ông cũng được phong là Hán Thọ Đình Hầu nên người đời sau quen gọi là Võ Hầu, vì bản tính kiêu căng ngạo mạn nên ông bị Lục Tốn và Lã Mông cho quân mai phục chém rụng đầu, còn Châu Sương là một gia nô trung thành của Võ Hầu. Sư Phổ Tịnh người cùng làng quen biết Quan Vân Trường từ nhỏ chơi thân với nhau, vì thương bạn thấy ông chết làm ma không đầu, không thể nào siêu thoát được mới đúc tượng Võ Hầu cho vào chùa vào miếu thờ, được trời phong lên chức thành hoàng giống như ở Việt Nam người ta phong Trần Tế Xương vậy

 

Vị Thành Hoàng

 

Làng Bưởi gom tiền tự sắc phong

Toàn đồ hàng mã dễ xài không

Dương gian mồ mả cha ông chúng

Âm phủ cô hồn gọi bác Xương

Nhậm chức sai nha ngồi giữ cuả

Chính quyền độc đảng vị thần hoàng

Đã hơn thế kỷ còn rơi lệ

Món nợ quan trường nó vấn vương

 

2008 Lu Hà

 

 

 

Gửi Lời Thăm Cụ Tú Xương

 

Đức quốc lời mừng gửi cổ nhân

Em nghe cụ Tú được phong quan

Thành Hoàng chức ấy dân quen gọi

Chuá chổm phen này chúng phục lăn

Cụ Tú bỗng nhiên thành hiển đạt

Đón thày khói toả khắp hương lân

Bốn muà hoa quả đem dâng cúng

Ma đói cô hồn khóc thế gian…

 

7.6.2009 Lu Hà

 

 

 

Gửi Lời Thăm Cụ

 

Đức quốc cũng mừng gửi cố nhân

Em nghe cụ Tú được phong quan

Thành Hoàng chức ấy dân quen gọi

Chúa chổm phen này chúng khóc lăn

Cụ Tú bỗng nhiên thành hiển đạt

Đón thày toả khắp khói hương lân

Bốn muà hoa quả đem dâng cúng

Ma đói cô hồn hỡi thế gian…

 

 7.6.2009 Lu Hà

 

 

Miếu Thờ Trần Tế Xương

 

Nghe nói chúng xây miếu cúng ông

Chuối hồng cam quít có nhiều không?

Cô hồn lai vãng trong hương khói

Quỷ đói vật vờ với gió sương

Nam định hàn vi muì cát sĩ

Hà thành hiển đạt vị thành hoàng

Lâm râm thơ phú say đồng bóng

Làng Bưởi phen này ắt có công ?

 

2008 Lu Hà

 

 

 

Nợ Quan Trường

 

Oán nợ quan trường nó vấn vương

Bao nhiêu kẻ ước với người mong

Đè đầu cưỡi cổ trên thiên hạ

Chính sách ban hành xuống chủ chương

Đâu phải mến yêu tài xuất phú

Hay trò đồng bóng chúng xù ông

Thôi thôi dẹp quách đi cho rảnh

Cái miếu trơ trơ dấu bụi hồng…

 

 2008 Lu Hà

 

 

 

Động Mồ Mả

 

Làng Bưởi động mồ chúng khóc la

Suối vàng mong cụ xót thương cho

Ma chay thôn xóm nghèo xơ xác

Cúng tế dân làng xin tí thơ

Hương lý kỳ hào mau thúc giục

Chính quyền đầu mục vội chen nhau

Ai về nhắn nhủ phường xôi thịt

Cụ Tú Xương đâu phải dễ thờ....

 

Cụ Tú Xương đâu phải dễ thờ

Gan hùm mặt sưá dễ đuà sao?

Sinh thời ai vẫn thường ăn chiụ

Hậu thế đưá nào dám vuốt râu ?

Giữ đất thành hoàng từ Mỹ Lộc

Coi trời chuá chổm giữa Thành Đô

Đô la hàng mã theo thời thế

Tham nhũng oan hồn Cụ Tú đau.....

 

2008 Lu Hà

 

 

“Ra khỏi bến Ngân Hà lật đật

Tiếng quân reo Thái Ất đón đường

Chém đầu chẳng chút vấn vương

Vội vàng quỳ xuống Đại vương khoan hồng

 

Chốn trần gian tang bồng hồ thỉ

Có Hoàng Cân Lực Sĩ dẫn đi

Thần thông đạo sĩ tương tri

Mệnh người chưa hết tu trì dở dang

 

Mặt tái xanh hai chàng sợ hãi

Có khác chi đít nhái đâu nào

Tín bài run rấy phều phào

Xem qua thấy đúng nghẹn ngào Hà Dương

 

Quan Thái ất xót thương trần ải

Trách Lão Nhan sao lại cho lên

Vốn là đạo sĩ tu tiên

Luật trời đâu dễ ngang nhiên thế này

 

Dám rong chơi ban ngày ban mặt

Chín cõi trời nghiêm ngặt canh phòng

Ba nghìn thế giới mênh mông

Làm sao đi hết thần thông hải hà

 

Cả vũ trụ bao la vô tận

Hệ mặt trời không phận thời gian

Tỷ năm ánh sáng vô vàn

Van xin Thượng Đế khóc than nhân loài.“

 

 

 

Truyện Tình Hai Họ Dương Hà

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 29

 

“Chín cửu trùng mấy ai nếm trải

Hồn ngao du quan ải mù sương

Phàm nhân lên chốn thiên đường

Dương Từ Hà Mậu cố hương lại về

 

Thày Tứ Thất gây mê thảo dược

Cõi âm cung chúng được xuống chơi

Ung dung thư thái mỉm cười

Khói hương nghi ngút thảnh thơi chín giờ

 

Bỗng giật mình ngẩn ngơ hai ngã

Nhìn xung quanh coi đã hoàn hồn

Thanh la não bạt thúc dồn

Dương Từ Hà Mậu bồn chồn tạ ân

 

Tôn sư dạy thánh thần đều thấy

Có đạo nào ở đấy hay không?

Ông bà giòng họ tổ tông

Thiên đàng rộng lớn mênh mông sáng ngời

 

Nay còn muốn xuống chơi nơi đó

Miền Phong Đô cầm cố tội đồ

Diêm quan âm phủ cửa mồ

Mịt mù bóng tối nhấp nhô suối dài

 

Đã bấy lâu trần ai dày dạn

Hãy mở đường thỏa mãn hiếu kỳ

Chúng con muốn xuống âm ty

Quản chi giá lạnh lâm ly u hoài

 

Nơi địa quật hữu giai thương xót

Dưới Dương đài có một cái hang

Âm u lạnh lẽo mọi đàng

Dương Từ Hà Mậu mộng sàng Nam kha“

 

Phong Đô là trung tâm cõi âm thủ phủ của vua Diêm Vương. Địa quật khả giai nghĩa là có hang đi xuống lòng đất. Chín suối còn gọi là cửu tuyền ở cõi âm phủ.

 

 

“Tạo Y kia nhà ta quỷ sứ

Đủ quyền uy trấn giữ yêu ma

Theo nhau mười tiếng đi xa

Thẻ bài nắm chặt hỏi tra u tỳ

 

Trên phiến đá nằm lỳ hai gã

Dặn Tạo Y các ngả ứng hầu

Tới nơi chớ có ở lâu

Mười canh giờ phải đưa nhau trở về

 

Đọc thần chú bốn bề heo hút

Nhẹ nhàng thay vun vút bay đi

Hoang vu cảnh vật tức thì

Mây sầu gió thảm rầm rì yêu ma

 

Thấy quỷ sứ Dạ xoa biên ải

Hỏi Tạ Y sao lại ở đây?

Dương Từ Hà Mậu chắp tay

Thông hành cửa khẩu đưa ngay tức thì

 

Một quỷ tốt xù xì tai mặt

Cánh tay dài lồi mắt răng to

Hai chân cũn cỡn co ro

Hung đồ dữ tợn lệnh cho đi liền.“

 

Tạo Y la một tên quỷ đã được đạo trưởng Tứ Thất thuần hóa sai khiến. Dương Từ và Hà Mậu đã được đạo trưởng là thày Tứ Thất hay còn gọi là lão Nhan cho uống kim đan hay đánh thuốc mê thần bí hồi đó để cho hai chàng chu du trên trời và xuống cả âm phủ. Lên trời thì có Hoàng Cân Lực Sĩ còn xuống âm phủ thì có quỷ Tạo Y dẫn đường mang theo thẻ bài giống như hộ chiếu, giấy nhập cảnh qua các cứa khẩu vậy hàng không đường bộ vậy.

 

17.3.2020 Lu Hà

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét