Chủ Nhật, 3 tháng 11, 2019

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 61


Hồng Nhan Bạc Mệnh (7)

Nghệ sĩ Thu Hà đã ngâm video số 7, cũng là video cuối cùng tập thơ Hồng Nhan Bạc Mệnh. Video này dài nhất và cũng là video nghe mà lâm ly não nuột lòng người. Con gái Việt Nam bây giờ được tự do yêu đương không phải chịu cảnh cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy, cảnh làm lẽ mọn, hay cống tiến cho triều đình để làm cung nữ thị tỳ nô dịch nữa. Nhưng nạn tảo hôn, gả bán lấy chồng Đài Loan, Trung Hoa, Nam Hàn hay theo đường dây buôn người làm gái mãi dâm còn là vấn nạn của xã hội. Thôi chuyện nay tôi không bàn nhiều, vì các bạn còn biết nhiều. Tôi bàn về câu chuyện xưa cách chúng ta gần 300 năm về cảnh ngộ của cuộc đời cung nữ mà thi sĩ Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều đã viết bằng thể thơ song thất lục bát với tên gọi: Cung Oán Ngâm Khuc.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 60


Hồng Nhan Bạc Mệnh (6)

Video số 6 này Thu Hà ngâm thật là tuyệt vời. Đoạn Hồng Nhan Bạc Mệnh này dài 60 câu tôi nghe không thấy chán, càng nghe càng ham vì các câu thơ bìu ríu tha thiết quấn quít nhau vần điệu rất khít. Theo tôi có thể nói là chỉn chu về thanh luật lục bát. Nên tôi thích thú quá mà gõ luôn một tràng liên thanh cũng thơ lục bát tặng nghệ sĩ Thu Hà.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 59


Hồng Nhan Bạc Mệnh (5)

Không biết cái tai nghe của mọi người thế nào? Chứ công bằng thẳng thắn mà nói tôi nghe nghệ sĩ Thu Hà ngâm đoạn video số 5 này mà thấy lâm ly sầu thảm vô cùng. Tôi xin khẳng định một điều chắc chắn tai tôi không phải là loại tai trâu, cũng biết thưởng thức âm nhạc mà thương cho cuộc đời nàng cung nữ ngày xưa đầy bất hạnh oan trái khổ đau. Nàng chỉ là một thứ nô lệ tình dục, để thoả mãn những cơn dục vọng điên cuồng thú tính của bọn vua chúa quan quyền chứ có hay ho gì cái danh hiệu cung nữ vợ lẽ của vua.
Bất công như vậy nhưng ông Khổng Tử vẫn còn bênh vực chủ trương đa thê, vua chúa có quyền hàng trăm hàng ngàn vợ. Nhiều vợ quá mà chỉ có một ông vua một thân một bộ phận sinh dục với hai tay hai chân hai mắt hai tai thì làm sao mà có thời gian và đủ sức lực sài cho hết cả một trung đoàn một sư đoàn vợ lẽ kia chứ? Nên các vị ấy chết non chết yểu cũng đáng đời. Vua chết non vì quá trụy lạc tôi càng mừng chứ nàng cung nữ chết tôi thương cảm xót xa lắm.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 58


Hồng Nhan Bạc Mệnh (4)

Thật là hồi hộp, tôi nín thở lắng nghe Thu Hà diễn ngâm video số 4 bài thơ dài như một bản trường bi ai ca của tôi. Tôi viết hoàn toàn bằng lục bát, bằng hơi thở của dân tộc Việt từ thời xa xưa manh nha từ các dân tộc Mường,  Nùng, Chàm vân vân đã hát những bài ca dao rồi biến hóa dần thành thơ lục bát, những bản tình ca du dương ngấm vào máu thịt trải qua bao thế kỷ lầm than vận nước nổi trôi mà nghệ thuật hóa thành thể thơ lục bát điêu luyện tinh xảo về ý và vần điệu một cách lo rich thanh luật cao như ngày nay. Thật khôi hài cho những kẻ mài dùi khinh sử chuyên học chữ nho chỉ đề cao thơ đường luật của Tàu mà nô lệ hóa về văn hóa Khổng Khưu, coi thường vốn văn hóa tinh hoa của dân tộc mình, coi thường lục bát nôm na quê mùa. Lục bát tuy sinh sau đẻ muộn hơn song thất lục bát, nhưng sức sống trường tồn của thể loại này dẻo dai phải nói là cao hơn song thất lục bát. Song thất lục bát có nguy cơ bị thất lạc trong dân gian may thay lại được hồi sinh trở lại. Tôi cũng rất đắm đuối say xưa với thể thơ song thất lục bát và với tôi hai thể này tôi quen dùng như hai thanh bảo kiếm thơ ca. Hồi mới đầu làm thơ, tôi rất thích làm thơ đường luật và thơ 7 chữ theo lối tứ tuyệt trường thiên không đối câu đối chữ để tả tình và cả 8 chữ 5 chữ nữa. Bây giờ thì rất ít khi làm, và chỉ trau chuốt cho thơ lục bát.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 57


Hồng Nhan Bạc Mệnh (3)

Trước hết xin cảm tạ nghệ sĩ Thu Hà đã ngâm video số 3 tuyệt vời lắm. Đây là một đoạn thơ hơi khó hiểu, mặc dù tôi đã cảm xúc ra thơ lục bát ngôn ngữ thuần Việt. Còn theo bản song thất lục bát của cụ Nguyễn Gia Thiều tôi tin thiên hạ rất ít người hiểu nổi. Trừ những bậc tinh hoa cổ học, chữ nghĩa giắt đầy mình. Nên thơ cụ Nguyễn Gia Thiều làm ra theo tôi nghĩ rất điêu luyện tuyệt phẩm nhưng tiếc thay rất ít người ngâm thơ Cung Oán Ngâm Khúc. Tôi mới chỉ nghe Hồng Vân ngâm bài này rất lâu từ bản song thất lục bát. Nghệ sĩ Hồng Vân ngâm thành 8 chương đoạn hoàn toàn chỉ ngâm không có video làm nền làm cảnh.
Tôi sẽ viết bình giảng đoạn video này về nội dung giải nghĩa từng câu chữ lục bát. Cụ Ôn Như Hầu không may mắn được như Lu Hà là còn có mạng Internet để giải nghĩa thơ mình làm ra. Gần 3 thế kỷ nay hiếm hoi mới có một người ngâm. Hy vọng sau khi đọc xong bình giảng mọi người mới vỡ lẽ ra nhiều điều tưởng là rắc rối trong bài thơ lục bát của tôi hóa ra lại rất đơn giản dễ hiểu.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 56


Hồng Nhan Bạc Mệnh (2)

Các bạn đã xem video số 1 tả về kiếp hồng nhan bạc mệnh, chắc hẳn trong tai trong đầu phẳng phất dư âm, có còn cảm nhận ra và nghe thấy gì không?
Tiếng tiêu sáo trúc véo von
Tiếng người thiếu phụ nỉ non não nùng
Hồn mây thơ thẩn hãi hùng
Đoạn trường cánh hạc rợn rùng biển khơi
Thu Hà giọt lệ tuôn rơi
Khóc nàng cung nữ tả tơi phận mình
Chập chờn huyền ảo màn hình
Gần xa thổn thức hành tinh xoay vần

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 55


Hồng Nhan Bạc Mệnh (1)

Cám ơn nghệ sĩ Trần Thu Hà đã ngâm thơ lục bát dài. Bài trường ca ai oán khổ não của tôi với nhan đề “Hồng Nhan Bạc Mệnh“ tả về cảnh ngộ đời một người cung nữ tài sắc vẹn toàn, lúc đầu được vua chúa yêu rất sủng ái sau bị bỏ rơi, ghẻ lạnh. Tôi đã cảm xúc phỏng theo bài thơ song thất lục bát dài của thi sĩ Nguyễn Gia Thiều có tên gọi là “Cung Óan Ngâm Khúc“. Tiên sinh vốn dĩ là con trai của  quận chúa Quỳnh Liên cháu ngoại chúa Trịnh Hy Tô. Xuất thân một võ quan được phong tới chức Ôn Như Hầu, ông lại rất giỏi tinh thông thanh luật làm thơ đường luật và thơ song thất lục bát.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 54


Tứ Đại Giai Nhân

Tình cờ lên mạng facebook rong chơi, thơ thẩn, thẩn thơ với nhân tình thế thái. Bỗng thấy tấm ảnh chụp nghệ sĩ ngâm thơ Trần Thu Hà với 3 người bạn gái, chắc là bạn học cùng lớp hay là bạn gái thuở thiếu thời hoa niên nở rộ. Những bông lan cuối thu để sắp sang mùa đông băng giá vẫn còn hương sắc nồng nàn như nuối tiếc những ngày xuân đã qua. Thu Hà cười bảo: Mọi người ơi!  Đây là tứ đại giai nhân nè. Tôi thấy câu nói vô tình của Thu Hà hay hay ngồ ngộ, thấy lòng mình đang tràn trề hửng khởi mới gõ liền một mạch bài thơ “ Tứ Đại Giai Nhân“. Cứ tưởng chỉ là tếu táo cho vui không ngờ đọc lại và hôm nay được nghe Thu Hà diễn ngâm mới giật mình thì ra bài thơ ngẫu hứng của mình cũng da diết tình tứ ý nghĩa ra phết.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 53


Sầu Ly Ai Oán (5)

Sầu Ly Ai Oán của tôi viết theo thể thơ lục bát còn rất dài, nhưng nghệ sĩ Thu Hà chỉ ngâm đến băng video số 5 thôi thì dừng lại không muốn ngâm tiếp nữa. Vì các đoạn sau toàn tả cảnh đâm chém máu me  đầm đìa như trong kiếm hiệp. Mới đầu tôi chỉ nghĩ bụng mình làm một cuộc kim thiền thoát xác, hồn Trương Ba da hàng thịt. Nghĩa là tôi tự hóa thân mình vào nàng công chúa hay hoàng thái hậu Ngọc Hân để gọi hồn chồng là vua Quang Trung Nguyễn Huệ  về, nghĩa là tôi phải đóng làm 3 vai diễn: Lu Hà, Ngọc Hân và Quang Trung. Trong thơ tôi phải thể hiện cái khí phách của Quang Trung, cái dịu hiền nhân hậu của Ngọc Hân, tôi phải tự thăng hoa tâm hồn thể xác tôi sao cho thật ướt át êm ái trong mộng như sảy ra ở  ngoài đời thật.

Vật Lộn Với Cuộc Sống (9)


Truyện dài của Lu Hà phần 9

Amed chính thức có 3 căn nhà, 2 căn đã được tu bổ sửa chữa lại rất khang trang và đã cho người ở thuê, căn gia đình tôi ở là một căn nhà xuống cấp xập xệ thê thảm, nhưng ông Thổ cũng đòi 800 DM một tháng. Gọi là khoán trắng tao giao tạm căn nhà này cho mày, muốn làm gì thì làm tao cũng mặc kệ, mày muốn quét vôi hay giấy bồi dán tường tao cũng không quan tâm. Miễn là mỗi tháng trả cho tao 800 DM là xong. Tôi biết ông Thổ này rất ranh mãnh, vì ông được nghe đồng hương kể chuyện về gia đình tôi đang chui rúc trong một khu rừng thông hẻo lánh, nơi cùng trời cuôí đất. Nhưng cũng tiện là căn nhà này không bụi bặm như nhà lão Ohm Nazi kiểu mới. Chỉ khổ nỗi  vì gần nhà ông hàng xóm người Đức có sở thích yêu xúc vật. Chúng nó là vật nuôi đâu biết giữ gìn vệ sinh, ăn xong là thải ra nên ruồi nhặng bu đầy. Tuy vậy chỗ ở mới lại gần nhà máy làm việc cũng tiết kiệm được săng nhớt cho tôi, ngòai ra còn có mấy dãy phố liền gần đấy, không còn phải chịu cảnh non cao vực thẳm rừng sâu cô quạnh với những oan hồn chết uổng chập chờn ở khúc đường vòng quanh nhà nữa.

Vật Lộn Với Cuộc Sống (8)


Truyện dài của Lu Hà phần 8

Xưa nay người ta vẫn bảo người tính không bằng trời tính. Công lý thường vẫn bênh vực người lương thiện. Nhưng cái công lý đó cũng không phải do ông trời hay một cá nhân nào đó taọ dựng ra. Nhiều nơi trên thế giới vẫn còn các vụ án oan ngút trời không biết đổ vấy cho ai thì đổ luôn cho số mệnh. Tài mệnh tương đố theo cách lý giải của cụ Nguyễn Du theo nguyên lý nhà Phật là bởi tại cái nghiệp. Cái gì cũng đổ cho nghiệp chưa hẳn là công bằng, kẻ ác sẽ lợi dụng để duy trì quyền thống trị. Sinh thời gần cuối đời cụ Nguyễn Du vẫn khao khát một lần được đi thăm nước Pháp những khái niệm tự do dân chủ bình đẳng bác ái cộng hòa đa đảng nghị viện lần đầu tiên cụ được nghe từ cửa miệng một thủy thủ Pháp, viên thủy thủ được vua Gia Long phong tước hầu và lấy vợ Việt Nam nhưng chỉ là cái danh hiệu rỏm và quyền lực chả có gì. Bổng lộc do nhà vua cấp cho hàng tháng, mật vụ lính kín của triều đình luôn theo dõi nhất cử nhất động lời ăn tiếng nói. Tai vách mạch rừng không dám phát ngôn suy nghĩ riêng công khai sợ bị quy chụp là phản động có ý đồ lật đổ triều đình.

Sầu Ly Ai Oán


Trường ca cảm thán nàng Lê Ngọc Hân: Ai Tư Vãn

Ai Tư Vãn, tiếng khóc than
Điếu văn Hoàng Hậu ngút ngàn khổ đau
Trải qua đại nạn bể dâu
Xe rồng hun hút dãi dầu khói hương