Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 147

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 17“

Võ ác nhân đã lừa Lục vân Tiên đến hang vắng rồi bỏ chàng ở đó thật là rùng rợn kinh hoàng.

“Chàng rầu rĩ tái tê thểu não

Oán hờn căm lảo đảo toàn thân

Thế gian sao lắm bất nhân

Ác hơn lang sói vô luân tồi tàn

Năm ngày ròng muôn vàn dơi muỗi

Đói cồn cào nhớ tới ba hườn

Thuốc ông chủ quán miệt vườn

Giở ra ăn tạm cố trườn khỏi hang“

Ba hườn thuốc ông chủ quán cơm gói cho Lục vân Tiên có thể là ba thang thuốc bổ để điều dương bổ âm theo đạo “Hườn Nguyên Tam Bửu“ chỉ có ở trong miền Nam. Tam Bửu là Tinh, Khí, Thần, ba món báu này nếu kẻ học có đầy đủ phước đức, gặp Chân Sư truyền dạy và cứ theo chân truyền ấy thực hành đúng mức thì sẽ Hườn nguyên Tam bửu thành một "Đệ nhị xác thân" mang danh là chân thần.

“Bỗng Du thần đi ngang xem xét

Chuyện chúng loài mắc kẹt ở đâu?

Thấy người sương tuyết mày râu

Thân hình tiều tụy mái đầu còn xanh

Đại nguyên soái lừng danh thiên hạ

Sách trời ghi vàng đá phôi phai

Phù tiên bài viết u hoài

Ra tay cứu độ trần ai cậy nhờ“

Du thần là vị thần núi đi xem xét chốn dân gian sinh sống ra sao? Vì là trong giới thần tiên thánh quỷ có thể biết trước được thiên cơ. Lục vân Tiên là một đại nguyên soái trời sai xuống chứ không phải người thường tại sao lại mắc nạn ở núi naỳ mới ra tay cứu độ đưa chàng đến một cánh rừng. Rồi một lão tiều phu đi ngang qua lại ra tay cứu chàng.

“Lục Vân Tiên hồn mơ minh chúa

Gặp tiều phu xách búa vào rừng

Ban mai đi độ nửa chừng

Tiếng người rên rỉ mới dừng lại xem

Lão giật mình nhá nhem sáng tối

Ma quỷ xui lạc lối tới đây

Dưới vòm cổ thụ chất đầy

Lá vàng rơi rụng thân gày còng queo

Run lập cập hắt heo gió thổi

Tiều phu thương mới hỏi vì sao?

Vân Tiên nước mắt tuôn trào

Đầu đuôi sự thể thều thào nói ra…

Kể sao hết nhân hà sầu tủi

Thiếu người đưa than củi đêm đông

Văn nhân hồ thỉ tang bồng

Chịu bao hiểm họa chất chồng khổ đau

Bên lề đường bạc màu mưa nắng

Chẳng ai thương cay đắng xót xa

Phận nghèo cơ cực lê la

Đầu đường xó chợ người ta khinh thường“

Cụ Nguyễn Đình Chiểu mô tả Lục vân Tiên được ông già đi đốn củi trong rừng cứu giúp như sau:

-“Vân Tiên nghe tiếng mừng thay,

Vội vàng gượng dậy trình bày trước sau:

Lão tiều nghe nói giờ lâu,

Gẫm trong thế sự gật đầu thở than:

"Ít người trong tuyết đưa than,

"Khó ngồi giữa chợ ai màng đoái thương."

Câu thơ có nghĩa rất hiếm hoi gặp người trong cơn gió tuyết đưa than củi cho ta sưởi, nghiã là cam chịu chết cóng thôi. Tôi có nghe Thày Tăng Quảng Hiền Văn dạy rằng:

-“Bần cư náo thị vô nhân vấn,

“phú tại thâm sơn hữu khách tầm“

 Nghĩa là: Kẻ nghèo dù ở giữa chợ huyên náo nhộn nhịp cũng không ai thèm hỏi tới, người giàu sống giữa rừng xanh hiu hắt vẫn có khách tới thăm

-“Điểm thạch hóa vi kim

Nhân tâm do vị túc”

Nghĩa là: Biến đá cho hóa ra vàng, vẫn chưa đủ thỏa mãn lòng tham của con người

-“Hữu trà hữu tửu đa huynh đệ,

Cấp nạn hà tằng kiến nhất nhân”

Nghĩa là: Nếu sẵn rượu lắm đồ nhậu thì bạn bè đông đúc, khi gặp nạn thì chẳng thấy ai. Cụ Nguyễn bỉnh Khiêm nhân đó viết bài thơ:

Thói Đời..

“Thế gian biến đổi vũng nên đồi

Mặn nhạt, chua cay lẫn ngọt bùi

Còn bạc, còn tiền còn đệ tử

Hết cơm, hết rượu hết ông tôi

Xưa nay đều trọng người chân thực

Ai nấy nào ưa kẻ đãi bôi

Ở thế mới hay người bạc ác

Giàu thì tìm đến khó tìm lui.“

Thày tăng Quảng  Hiền Văn còn dạy rằng:

-”Nhân sinh tự điểu đồng lâm túc

đại hạn lai thời các tự phi”

Nghĩa là: Con người ta trong xã hội như chim trong rừng, khi tai nạn như cháy rừng thì bỏ chạy cả. Mạnh ai người ấy sống, chỉ cốt lo toan cho mạng sống của bản thân và vợ con cha mẹ mình mà thôi.

“Vô tiền hưu nhập chúng

 tao nạn mạc tầm thân”

Nghĩa là: không tiền chớ đến chỗ đông

Gặp nạn chớ đến cậy trông thân tình

“Mạc tín trực trung trực

 tu phòng nhân bất nhân”

Ý nói: Ngay trong ngay cũng đừng tin vội, mà h ãy nên đề phòng người bất nhân

“Hữu tiền đạo chân ngữ,

vô tiền ngữ bất chân”

Có tiền rồi hễ nói gì người ta cũng tin, không tiền nhẵn túi nói bã bọt mép chẳng ai tin câu nào. Có khi chẳng có tiền, chỉ nói phét hứa hẹn hão cho ăn bánh bao đậu phụ  sủi cảo thậm chí chỉ là củ chuối bánh vẽ người ta cũng tin. Nghĩa là phải có cái gì đó tượng trưng khả dĩ đút vào miệng, hay dụ người ta nằm dưới gốc sung cứ há miệng ra làm gì mà chả có sung rụng xuống?

“Dị trướng dị thoái sơn khê thủy,

dị phản dị phúc tiểu nhân tâm”

Đầy nhanh rút chóng suối rừng, dễ dàng tráo trở là lòng tiểu nhân

Quân Tử nói: “Tiếng người không cánh mà bay xa, tình người không rễ mà bám chặt“

Nhan Hồi nói: ”Chim đến lúc cùng thời mổ, muông đến lúc cùng thời cào, người đến lúc cùng thời thì giả dối“

Nhan Hồi, họ Nhan, tên Hồi, tự là Tử Uyên, nên cũng gọi là Nhan Uyên, là con của ông Nhan Do, người nước Lỗ. Nhan Hồi theo học với  Khổng Tử, và là học trò giỏi nhứt trong số các học trò của Khổng Tử.

Nhan Hồi kém hơn ông Khổng Tử 30 tuổi, thiên tư thông minh, nhanh nhẹn, hiếu học, chuộng Lễ, làm việc gì cũng không lầm lỗi đến hai lần, nói điều gì cũng không cẩu thả, khi giận người nầy không giận lây người kia, đứng đầu khoa đức hạnh trong cửa Khổng.

Khổng Tử thường khen rằng: Ta có trò Hồi, cho nên các học trò ngày càng thân với Ta.

Nhan Hồi mất lúc còn rất trẻ, khi mới 31 tuổi.

Đời sau có bài thơ:

Khổng Tử Khóc Nhan Hồi

“Khả tích Nhan Hồi mạng tảo vong,

Giáo nhơn tư tưởng phát như sương.

Chỉ nhơn lậu hạn đơn biều lạc,

Lưu đắc hiền danh vạn cổ dương.

Có người dịch rằng:         

Khá tiếc Nhan Hồi mạng vắng ôi!

Nhớ thương mái tóc bạc như vôi.

Đai cơm bầu nước vui quê hẹp,

Lưu tiếng hiền danh biết mấy đời.

Ông lão tiều phu an ủi Lục vân Tiên về ở tạm với ông cùng nhau chia bùi sẻ ngọt đồng cam cộng khổ và xa lánh chuyện thi phi thói đời ô trọc tranh giành. Ông lão cõng Lục Vân Tiên lúc đó gày khô như que củi trên lưng không ngờ đụng phải một người to lớn. Lão định thần nhìn kỹ, té ra là Hớn Minh một đại sư tu ở trong chùa cũng là chỗ quen biết.

“Về với lão rau tương đạm bạc

Tạm lánh xa kẻ ác làm càn

Dần dà trong cõi nhân gian

Tìm thày thuốc giỏi trị căn bệnh này

Chàng than thở sáu ngày bỏ đói

Mắt thì lòa chẳng nói nên lời

Thân như tàu lá tả tơi

Không đi đứng được lệ rơi đôi hàng

Sẵn cơm nắm mời chàng trệu trạo

Cõng lên lưng lảo đảo về nhà

Cửa rừng vừa tới ngã ba

Đụng vào hảo hán tên là Hớn Minh“

Muốn biết Lục Vân Tiên được cứu sống và hồi phục sức khỏe võ công ra sao xin nghe video 18 nghệ sĩ Thu Hà diễn ngâm hồi sau sẽ rõ

30.12.2019 Lu Hà