Thứ Tư, 8 tháng 1, 2020

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 84


Tài Mệnh Tương Đố
“Video 19“

“Xa ngàn dặm đồng không mông quạnh
Sầu ba đông dám trách chi ai?
Xuyến vàng khăn lụa trâm cài
Đành lòng cho kẻ dấu hài chân mây“


Gia đình nàng Kiều ở Bắc Kinh còn chàng Kim Trọng phải về Huyện Liêu Dương Tỉnh Liêu Ninh hộ tang chú ít nhất là 3 năm hai nơi cách xa nhau khoảng một ngàn cây số. Ngày nay thời đại văn minh đi lại bằng xe lửa ô tô cũng không có khả năng mà phải đi bằng máy bay. Huống chi thời nhà Minh phải đi bằng ngựa thật là vất vả. Việc hộ tang báo hiếu công ơn dưỡng dục cù lao chín chữ là phải đạo. Sầu ba đông dám trách chi ai? Tuy cả hai đã thề thốt gắn bó trung thủy bên nhau thì tặng phẩm đổi trao như xuyến vàng trâm lụa trâm cài có khác chi theo chân kẻ dấu hài chân mây góc bể cuối trời. Cái sự bảo đảm thành đôi lứa cũng rất bấp bênh vì phải cách mặt xa lòng. Kiều chỉ còn biết thầm thì than thở trời xanh ghét bỏ chi đây. Kiều là một cô gái rất thông minh biết anh chàng nhà hàng xóm mới thuê nhà là người mình đã phải ốm tương tư sau buổi gặp nhau ngày tiết Thanh Minh và Vương Quan cũng hay thậm thụt sang chơi đàm luận về văn chương kinh sử. Nên nàng cố ý treo cành kim thoa trên cành cây, tính toán kỹ lưỡng anh chàng họ Kim có thể với tay lấy được và mình sẽ giả vờ đi tìm để tạo cơ hội cho anh chàng mang đến cho mình. Cả hai người đều quá thông minh mà tâm linh giao hòa hiểu được bụng nhau ý định của nhau. Giống trường hợp tôi gặp nghệ sĩ Ái Vân và sau này tôi  biết rõ cô cũng rất thích tôi. Tôi gặp Ái Vân ở một quán ăn ngoài trời ở thành phố Dresden, mới đầu tôi cứ tưởng Ái Vân là người Nam Hàn. Đứng xếp hàng sau tôi, bỗng nhiên Ái Vân nói một câu bâng quơ: Chà  đông quá, lần sau đi ăn thế này phải mang theo một người xếp hàng và một người đi giữ chỗ ngồi. Tôi giật mình và biết cô ta là người Việt Nam nên mới nhẹ nhàng bảo: “Em muốn ăn gì anh sẽ mua cho, em hãy đến chỗ góc kia có hai cái ghế đang bỏ trống”. Tôi thấy Ái Vân rất ngoan ngoãn cun cút đi tìm chỗ ngồi. Thế là chúng tôi quen nhau. Nếu tôi không đủ trí thông minh hiểu được lòng Ái Vân thì sẽ bỏ lỡ mất cơ hội làm quen. Ái Vân tạo cơ hội cho tôi, như Thúy Kiều tạo cơ hội cho Kim Trọng vậy. Nên Thúy Kiều rất yêu Kim Trọng vì anh chàng này quá khôn ngoan lanh lợi và rất si tình.

“Cơn gió cuốn hàng cây nghiêng ngả
Ruột rối bời vội vã ra đi
Ngập ngừng nàng mới thầm thì
Trời xanh ghét bỏ làm chi má hồng

 Khao khát đợi gia đồng sính lễ
Nỗi niềm riêng chưa kể hai thân
Tiệc hoa mừng thọ ân cần
Câu thơ trót nặng non gần đỉnh xa“

Gia đồng là người phục dịch, kẻ hầu đầy tớ trong nhà. Trong khi Kim Trọng gặp gia biến thì cả nhà Thúy Kiều cha mẹ và hai em vẫn ở bên quê ngoại chưa về. Nên Kiều đành phải bịn rịn làm lễ tiễn đưa Kim Trọng ra đi. Hai người đã đồng tâm nghĩa là một lòng chờ đợi nhau, Kiều coi như hoa đã có chủ, gái đã có chồng, ván đã đóng thuyền. Dẫu cho mưa dầm nắng dãi cũng không thay lòng đổi dạ

“Dẫu mưa móc dương tà nguyệt lặn
Tóc tơ còn lời dặn chẳng quên
Đồng tâm ta đã thề nguyền
Hoa xuân có chủ ván thuyền tương giao

Thương thúc phụ hư hao sương tuyết
Lòng đất sâu thảm thiết khói nhang
Thôi đành thiếp cũng vì chàng
Dùng dằng chẳng nỡ hai hàng châu sa“

Lời trân trọng thiết tha âu yếm
Lòng nặng lòng dấu diếm làm sao
Lên yên từng gói buộc vào
Gập ghềnh vó ngựa nghẹn ngào chia ly

Quang cảnh lạ kinh kỳ phố xá
Bụi hồng trần sỏi đá dưới chân
Não nề mưa gió xoay vần
Phòng the má phấn bần thần vào ra…

Nàng buồn bã hiên nhà trống vắng
Ngẩn ngơ nhìn cay đắng xót xa
Quan san muôn dặm hải hà
Kim Lang nào thấy xế tà tịch dương…“

Bụi hồng trần chỉ cõi trần ai con người sinh ra mang thân tứ đại chết đi thân xác hóa thành tro bụi cũng còn nghĩa Kim Trọng phải ngày đi đêm nghỉ gió cuốn bụi đỏ dặm trường dưới chân và lông bờm ngựa, để Kiều một mình buồn bã thui thủi ngóng trông. Kim Trọng gò lưng ra roi thúc ngựa chạy không chú ý cả đến bóng chiều đã ngả, mặt trời đã lặn.


Tài Mệnh Tương Đố
“Video 20“

Sau khi Kim Trọng đã được Kiều chuẩn bị đồ ăn thức uống gói gém để vào túi da bên yên ngựa và Kim Trọng vội vã phi nước kiệu, Kiều trở lại lầu trang thì thấy một cảnh ngộ khủng khiếp hãi hùng gươm giáo tua tủa, cha và em trai bị đóng gông cùm giải đi, mẹ cùng em khóc kêu khóc van lạy dưới đất thật là thê thảm.

“Đoàn mừng thọ hồi hương trở lại
Bỗng từ đâu khốc hại sai nha
Đầu trâu mặt ngựa ma tà
Hung hăng lùng xục vịt gà đầy sân

Dây vô lại bất nhân ngang trái
Trói lão gia con trẻ Vương Quan
Xéo dày khung cửi nát tan
Tay đao tay kiếm ngập tràn túi tham

Đời thanh bạch bao năm chứng giám
Nơi công đường muôn dặm còn kia
Huyện quan ông đã về già
Tiếng thơm nức nở trau tria mảnh vườn

Tiếng la hét oán hờn căm giận
Thằng bán tơ thù hận vô luân
Vương bà nức nở Thúy Vân
Vu oan giá họa tủi thân Thúy Kiều“

Vương viên ngoại đã từng làm một huyện quan thanh liêm chính trực không bao giờ ăn của đút lót. Vì trong một vụ án có xử tù một tên vô lại làm nghề buôn rượu lậu, hắn đánh chết một người. Sau khi ra tù nó chuyển sang nghề bán tơ. Để trả mối thù xưa nó bí mật chôn rượu lậu trong vườn nhà ông còn thảo bức thư giả sai tay chân ném vào trong nhà vu cáo ông có ý đồ chính trị làm phản triều đình. Chi tiết này không có trong Đoạn Trường Tân Thanh và Nguyễn Du cũng không viết đến, chỉ cho chúng ta biết Vương Viên Ngoại gia tư vào bậc trung, nghề nhiệp của ông Nguyễn Du không nói rõ. Còn tôi thêm Vương Viên Ngoại từng làm quan huyện ở Hải Dương là nghệ thuật hư cấu của thi văn nhân.Chuyện viên quan huyện thanh liêm bị hàm oan khi về hưu là có thật ở Việt Nam.

“Chuyện quá khứ cú diều cạm bẫy
Gỉa mạo thư cáo bậy Vương ông
Tránh sao xã hội bất công
Một rừng xương cốt cánh đồng quạ đen

Trò cướp giật thói quen tham nhũng
Vẫn hoành hành thao túng quan trên
Mưu mô thủ đoạn vì tiền
Cha con cốt nhục tòng quyền biết sao?

Tình chị em máu đào huyết lệ
Đức cù lao cha mẹ nuôi con
Nàng Kiều luống những héo hon
Mối tình Kim Trọng sắt son não nùng

Viên thư lại họ Chung nha dịch
Nay về hưu mưu tính âm thầm
Thấy nàng hiếu thảo tình thâm
Đường đi nước bước từ tâm tỏ bày

Ba trăm lạng việc này chắc ổn
Dăm ba ngày phải tốn sẽ xong
Đầm đìa máu lệ xót lòng
Dẽ ra để thiếp theo dòng bèo trôi

Thôi đành vậy than ôi kiếp phận
Quyết bán mình sầu hận thiên thu
Hồn mây gió thoảng vi u
Sinh ly tử biệt âm u cửu trùng…!

Câu chuyện đã diễn biến như vậy không còn cách nào khác theo sự chỉ dẫn của viên thư lại họ Chung đã từng làm ở phủ nha phải có ba trăm lạng bạc để bôi trơn đút lót cho hệ thống quan lại nha dịch mới xong và nàng Kiều chỉ còn nước bán mình chuộc cha và em mình là việc khẩn thiết trước mắt. Không thì chúng nó sẽ đánh cha và em trai chết mất thôi. Lúc đó Kiều mới khoảng chừng 15 hay 16 tuổi Thúy Vân 14 còn Vương Quan 13 tuổi?

Vịnh Thúy Kiều

Tài sắc nổi danh phận má hồng
Lửa tình rơm bén bỗng tay không
Thuý Kiều mây bạc dòng phiêu lãng
Kim Trọng mưa nguồn suối nhớ mong
Từ Hải anh hùng sao chết đứng?
Thúc Sinh nhu nhược phải ngồi trông
Tiền Đường bến nước hồn ai đó
Văng vẳng đàn xưa tiếng khóc chồng!

2007 Lu Hà

25.11.2019 Lu Hà











Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét