Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 36

 Các bậc đàn anh thời tiền chiến có một nét giống nhau là thích làm thơ 7 chữ, Nguyễn Bính và Thâm Tâm là tiêu biểu. Xuân Diệu, Hàn Mạc Tử, Vũ Hoàng Chương , Hồ Dzech ngoài 7 chữ ra thường là thơ 8 chữ. Theo tôi thơ 8 chữ dễ viết hơn nên phái nữ thời nào cũng rất hăng hái thể thơ này.

Riêng Tản Đà thì kiểu nào cụ cũng chơi, qủa là một tay lợi hại cự phách trong làng thơ. Không phải là hậu sinh khả úy. Tôi may mắn sinh sau nên được thừa hưởng phần nào gia tài các bậc tiền bối để lại, tha hồ mà học tập . Nhưng thật lòng tôi cũng hơi chê các bậc tiền bối còn coi nhẹ thơ lục bát và hình như không thấy cái cao siêu, bác học, siêu hình huyền diệu của thơ song thất lục bát?

Cảm ơn cô Thu Hà đã ngâm thơ Thâm Tâm và thơ của tôi. Thâm Tâm viết 5 khổ 20 câu thơ 7 chữ, tôi cũng nhờ lực hấp dẫn của vũ trụ thông minh mà cảm dịch ra thơ lục bát cũng 5 khổ 20 câu ý lời tâm trạng hoàn toàn khác nhau. Phần thơ Thâm Tâm tôi miễn bình giảng, mà chỉ chú trọng bình giảng giải thích ý nghĩa từng câu chữ bài thơ tôi viết ra thôi.

Buông Xuôi Mái Chèo

Cảm xúc thơ Thâm Tâm: Ngược Gió

Ngay cái tiêu đề đã khác nhau rồi. Thâm Tâm thì “Ngược Gió“ còn tôi thì“ Buông Xuôi Mái Chèo“. Ở đời các bậc hào hoa, giai nhân, tài tử thác là thể phách còn là tinh anh. Các vị đó đa tình, vì không phải là vua chúa lắm cung tần mỹ nữ nhưng các vị đó cũng lắm vợ. Cụ Nguyễn Du nhà ta cũng mấy bà đấy, nhưng chả có bà nào cụ làm thơ tặng. Cụ lại làm thơ về bà Hồ Xuân Hương, khi cụ đã vào tuổi tri thiên mệnh không thể cưới Hồ Xuân Hương làm vợ nên cụ dành cho nàng những vần thơ chan chứa ái tình. Cũng là hiện tượng buông xuôi mái chèo nhân duyên thuận theo máy trời tiền định xếp đặt vậy. Yêu nhau thì nhiều cưới nhau là mấy? Cụ Nguyễn Du dồn tất cả trái tim yêu thuơng của cụ vào cô Vương Thúy Kiều mà ngày nay ta mới có Truyện Kiều bằng thơ lục bát để đọc.

“Ngày mai tôi cũng phải đi

Oanh vàng ủ rũ thầm thì thông reo

Bướm hồng ngơ ngác chân đèo

Dăm người đưa tiễn hắt heo gió lùa“

Đời người ta có 3 phần qúa khứ hiện tại và tương lai. Qúa khứ những cái đã sảy ra, nhưng cái đã biết, vậy nên chỉ coi là những kỷ niệm, kinh nghiệm. Cái đẹp thì trân trọng cái xấu thì buông bỏ. Hiện tại là cái quan trọng, mỗi một phút, một giờ, một tháng, một năm sống sao cho đẹp, cho có ý nghĩa. Tương lai là những cái không thể biết, không nên tốn phí thời giờ lo lắng cho tương lai mà cũng không nên được chăng hay chớ tạm bợ qua ngày mà phải có kế hoạch dự tính cho tương lai.

Đời người nhanh như một giấc ngủ trưa, nói như Trang Tử  chỉ là ánh mặt trời chiếu qua song cửa sổ ngoảnh đi ngoảnh lại đã xế chiều rồi, ai sống được 100 tuổi đâu phải là nhiều nhặn gì?

“Nắng mưa tầm tã bốn mùa

Trần gian thiếu bạn thêu thùa dệt thơ

Sinh nhầm thế kỷ hoang sơ

Ngàn cô trinh nữ đôi bờ tử sinh“

Nếu tôi có ra đi trở về quê hương vĩnh hằng thì trái đất này, trần gian này vẫn không thay đổi vẫn là bốn mùa xuân hạ thu đông tuần tự đuổi theo nhau một vòng tròn xoay vần. Nhưng khi người ta khuất bóng tà huy thì may ra chút tình người còn để lại?

Tình Đời Người Ơi

Hoài Thu trọn vẹn tâm hồn

Trái tim đa cảm vàng son mặn mà

Thu là con cuả mẹ cha

À ơi, tiếng hát bài ca muôn đời

Ái hà bể khổ than ôi!

Mảnh mai phận liễu hoa trôi mịt mù

Hợp tan bao kiếp phù du

Lọc lưà dối trá thâm u lòng người?

Năm canh rầu rĩ mưa rơi

Nhớ người tri kỷ dập góc trời biển khơi

Tao nhân mạc khách chơi vơi

Bao la trời đất người ơi vẫn còn...!

18.1.2011 Lu Hà

Về chuyện sống chết, sinh tử vô thuờng từ lâu tôi đã bàn đến bằng những vần thơ:

Ái Tình Ảo Vọng

cảm dịch thơ Mai Hoài Thu: Dạ Khúc

Anh nghe phiến lá sầu rơi

Hồn thu thổn thức chơi vơi bên đường

Lá vàng lả tả hơi sương

Hoàng hôn mờ mịt vấn vương đoạn trường...

Tháng ngày nối tiếp bi thương

Giấc mơ tàn lụi má hồng phôi phai

Hàng hiên lã chã canh dài

Nhớ nhung sầu muộn trần ai lỡ làng...

Đời buồn giọt lệ dở dang

Bờ vai sương giá trăng vàng lẻ loi

Xung quanh quang cảnh tơi bời

Côn trùng rên rỉ rã rời lòng em...

Trong mơ bóng tối êm đềm

Rượt nhau đuổi bắt bên thềm trăng suông

Yêu tinh ma quỷ gạt lường

Ái tình ảo vọng thê lương não nùng...!

25.5.2012 Lu Hà


Bình Minh Đợi Chờ

Cảm dịch thơ Dương Quân

Sáng nay trời hửng nắng thu

Lá vàng xao xác mây mù sương giăng

Bồi hồi nhớ dải khăn quàng

Cuả người em gái tuổi vàng xinh tươi

Nghẹn ngào từng giọt mưa rơi

Thấm vào lòng đất cho người tình thâm

Đá vàng kể chuyện trăm năm

Còn đây đôi ngả trần duyên tơ lòng

Tưởng đàn dạo khúc yêu thương

Ngờ đâu dây đứt tình trường sầu đưa

Cung thương non nỉ hồn xưa

Gió thu văng vẳng ngẩn ngơ mộng vàng

Nhớ em phố vắng thênh thang

Chia tay sầu đọng ngỡ ngàng muà đông

Tháng năm sóng vỗ phũ phàng

Con thuyền định mệnh dập dàng lô xô

Lạc loài thương cánh hải âu

Bơ vơ giưã biển đôi bờ tử sinh

Gió thu lồng lộng trời xanh

Nắng hồng le lói bình minh đợi chờ…

19.11.2009 Lu Hà

Tình Riêng Mịt Mù

Nghe vang vọng một thời da diết

Sài Gòn Ơi! Thảm thiết tên người

Thơ ngâm kỷ niệm xa xôi

Chiều thu nắng nhạt chơi vơi biển sầu...

Đời thứ lữ dãi dầu phiêu bạt

Ong bướm buồn bát ngát trời mơ

Bần thần xơ xác bơ vơ

Lòng đau như cắt đôi bờ tử sinh...

Đêm bừng tỉnh giật mình sám hối

Ngày và đêm trăn trối như nhau

Không gian tràn ngập âm u

Vành tang nấm mộ vi vu gió luà...

Mưa rả rích đầu bù tóc rối

Căn phòng hoang chôn cõi cô liêu

Men cay rượu đắng nhớ nhiều

Nỗi niềm tâm sự tiêu điều canh thâu...

Muà phượng vĩ sóng sầu biển gọi

Tiếng ve sầu đắm đuối rừng thiêng

Hồn điên lồng lộn ngả nghiêng

Có ai đến gỡ tình riêng mịt mù...!

cảm tác khi đọc thơ Mai Hoài Thu: Hồn Điên

17.11.2012 Lu Hà

“Cảnh đông tàn xuân thiều tình tự

Hồn chập chờn chan chưá thâm sâu

Say xưa như thuở ban đầu

Sông Hương núi Ngự chân cầu nỉ non...“

Xuân thiều tức là thiều quang. Như cụ Nguyễn Du mô tả :

"Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi."

Ngày Xuân Thiếu Phụ

cảm tác thơ Thi Nguyên: Chim Ăn Ruộng Dâu Tây

Chim bay về ngập cánh đồng

Kià người thiếu phụ má hồng ngẩn ngơ

Bồng lai tiên cảnh hay mơ

Để chim ăn trái hững hờ thế sao?

Nắng vàng lấp ló xanh lơ

Bướm hoa chen chúc lờ đờ xôn xao

Dập dềnh náo nức nôn nao

Dâu tây chín mọng dạt dào tình chim...

Sờ tay nhè nhẹ trái tim

Hồn thơ ngây ngất đi tìm chi đây?

Xuân Hương  một thuở đắm say

Ngày xuân mở hội đu dây dập dìu

Ruộng nhà bỏ ngỏ hắt hiu

Đường thi xướng hoạ mĩ miều thướt tha

Na Uy trời biển la đà

Động tình xuân nữ bốn muà nở hoa.

Chú thích: Nữ thi sĩ Thi Nguyên đã hoạ thơ bà Hồ Xuân Hương bài "Đánh Đu" thành quả dâu tây.

19.3.2012  Lu Hà

“Gọi hoài chẳng thấu thần linh

Phấn hương rơi rụng hành tinh nhạt mờ

Loanh quanh tóc bạc bơ thờ

Ông gìa bà lão hững hờ vào ra“

Khi tôi đã ra đi, bạn đời bạn tình bạn thơ có réo tên Lu Hà mà gọi thì chắc gì đã thấu tới thần linh, tiếng vọng nuối tiếc nhớ thương thấu tới tiên đình?

Gịọt Lệ Trần Ai

Kính thương đại lão Thinh Quang, cây đại thụ của nền văn học Việt Nam

Mắt hoen lệ nhìn trời mưa gió

Buổi hoàng hôn lối  ngõ điêu tàn

Còn đâu trăng sáng hương ngàn

Thiếp đi trước nhé trần gian lạnh lùng

Bậc tiền bối não nùng rung cảm

Tuổi chín mươi buồn thảm Thinh Quang

Ân tình hai chữ tào khang

Chia ly đôi ngả dở dang đoạn trường

Cầu Thiên Chúa dẫn đường vĩnh cửu

Dải ngân hà mưa nhỏ sương sa

Vào ra tựa cửa bóng tà

Anna biền biệt nhạt nhòa lệ rơi!

Hàng đại lão sáng soi muôn thuở

Ánh thiều quang cổ thụ văn chương

Xuân ca biển cả đại dương

Hải âu cánh trắng mênh mông biển trời

Trái tim nóng một thời quan ải

Tiếng thư cưu ân ái vợ chồng

Mới đây mà đã khóc thương

Người đi kẻ ở âm dương cách vời !

Cõi vĩnh phúc xa xôi thăm thẳm

Tình bao la mang tấm thủy chung

Nàng cười mây gió trập trùng

Đầu ta đã bạc rưng rưng giọt sầu!

Xin thắp nén hương lòng phân ưu hiền nội của nhà văn Thinh Quang đã ra đi về nơi nước Chúa.

22.5.2013 Lu Hà

“Ngược xuôi sáu nẻo sa bà

Ba đường ác đạo giang hà than ôi!

Đọc thơ còn thấy bồi hồi

Ái ân tuyệt vọng nổi trôi sông hồ “

Sáu nẻo sa bà là tôi muốn nói đến: Cõi trời, cõi thần ( A-tu-la ), cõi người ta, cõi súc sinh, cõi qủy đói ( ngạ qủy ) và cõi địa ngục.

Tam ác đạo là ba đường dữ : Địa ngục, ngạ quỉ, súc sanh. Do chúng sanh tạo nhiều ác nghiệp nên lúc mạng chung chiêu cảm ác báo bị đọa trong ba đường dữ chịu nhiều thống khổ đớn đau.

“Mái chèo bọt nước ô hô !

Thuyền tình mất lái sóng xô bến nào?

Tao đàn dang dở ly tao

Trai du gối hạc nghẹn ngào đào xuân…!“

13.1.2017 Lu Hà

Bốn câu kết có ý nhắn nhủ cô Trần Thu Hà, Nguyễn Hoài Hương hay các nghệ sĩ ngâm thơ A, B, C v. v… nào đó, sẽ tiếp tục cố gắng ngâm thơ tôi, đừng để tiếng thơ tao đàn dở dang.

1.3.2017 Lu Hà