Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 44

Bài thơ: “Hoàng Hôn Màu Tím” và “ Thương Người Em Gái Miền Trung “

Nhạc sĩ Anh Bằng viết bản nhạc “ Chuyện Hoa Sim “ phổ từ trích đoạn thơ Hữu Loan, được nhiều người hát. Tôi nghe thấy hay mủi lòng mà cảm hứng thành bài thơ “Hoàng Hôn Màu Tím“.

Nghệ sĩ Thu Hà ngâm tuyệt vời quá. Chính tôi là tác gỉa bài thơ mà cũng thấy cay cay sống mũi rơm rớm nước mắt. Thật tình tôi nghe ngâm thơ mà nao nao cả lên. Thơ tôi viết theo thể song thất lục bát. Giọng ngâm theo cung điệu trầm bổng réo rắt thê lương, như nước suối chảy, biển gào gió thổi lại có lúc tí tách như hạt mưa rơi mà đau lòng xót dạ.

Tôi miễn bàn rông dài miên man về nội dung lời bài hát của nhạc sĩ Anh Bằng mà chú mục thẳng vào nội dung bài thơ. Tôi không muốn bình thơ mà chỉ muốn bình giảng ý nghĩa từng câu chữ tôi đã viết ra mà thôi.

Tại sao lại lấy tiêu đề “Hoàng Hôn Màu Tím“? Hoàng hôn hay còn gọi là chiều tà, chạng vạng, nhá nhem tối, chỉ một khoảng thời gian kể từ ngay sau khi mặt trời lặn cho tới khi trời tối hẳn. Màu tím của những đám mây ngũ sắc phản quang và màu tím của trái đất trên những đồi hoa sim, màu tím của lòng ngưồi tình yêu thủy chung.

“Ôi những buổi hoàng hôn sim tím

Chiều hành quân buồn lịm lòng tôi"

Người Việt ta rất mẫn cảm bời những chữ như: Ối trời ơi, ôi thế là thôi, tôi chết mất thôi, có khi cả bài thơ không gây ấn tượng gì đặc biệt nhưng lại rung động bởi những câu chữ đắc địa như (Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng, trời ơi! người ấy có buồn không? Hay Đổi cả thiên thu tiếng mẹ cười hoặc là Đời vắng em rồi say với ai?....

Ôi những buổi hoàng hôn sim tím, chiều hành quân buồn lịm lòng tôi. Tả một nỗi buồn tím ruột tím gan lòng đau ruột thắt của một anh chàng vệ quốc đoàn Hữu Loan mới mất vợ. Họ cưới nhau chưa trọn tuần trăng mật mà đã phải chia ly.

các bạn có thể hình dung ảnh ngộ Hữu loan từ bài thơ sau:

Nhớ đồi Tím Hoa Sim

kính tặng nhà thơ Hữu Loan

Gió sớm hương về sợi nắng thu

Bâng khuâng tâm dạ giọt sương tà

Thương chàng thi sĩ dòng sông mã

Nhớ vợ hồn ma hẹn bóng chờ

Nước mắt thành sông suối đã lâu

Nỗi niềm đau khổ suốt canh thâu

Trái tim thi sĩ tình trong trắng

Hồn đã ghi sâu tấm mộng đầu

Tôi đọc bài thơ của Hữu Loan

Tấm lòng thương vợ hỡi thi nhân

Gọi anh như thuở ngày xưa đó

Khắc khoải trong tim một nỗi buồn

Tức tưởi người đi tiếng nghẹn ngào

Thương anh vệ quốc cuả ngày xưa

Hành quân ngang trái muà sim chín

Tím cả lòng anh những xế tà

Mái tóc còn xanh ửng má đào

Tình nàng dấu kín lúc khi nào?

Mẹ cha dạm hỏi mà chẳng biết

Như quả tim non trái chín muà

Từ chiến khu ba anh đã về

Không đòi áo cưới gái làng quê

Hương thơm giản dị màu sim tím

Thơm mái tóc xanh hẹn nỗi thề

Mấy ngày nghỉ phép cưới là đi

Đọng lại môi anh một nụ cười

Thương em gái nhỏ chiều quê ấy

Trằn trọc mưa rừng nhớ mãi thôi

Anh biết làm sao được hở trời !

Dòng sông rờn rợn quấn em đi

Lưả tình đôi lưá muà sim chín

Chẳng trọn tuần trăng hẹn lỗi rồi….

Anh chạy về thăm bóng xế tàn

Mẹ ngồi mộ tối khóc thương con

Bình hoa ngày cưới tàn đông lạnh

Mái tóc còn xanh búi chưả tròn

Số kiếp loài người bạc thế sao?

Thương anh vệ quốc thuở khi nào

Phu thê chăn gối chưa tròn tháng

Mà đã âm dương cách trở sầu

Nặng nghĩa ân tình ôi thế nhân

Bài thơ muôn thuở nấc nguồn cơn

Thương đau cho dấu đồi sim tím

Nhớ hẹn chiều quê lúc xế tàn

Nếu phải một đời đi vắng xa

Tình quê Nam Việt vẫn bao la

Hôm nay ngồi đọc đồi sim tím

Vương vấn lòng ai nỗi nhớ nhà….

24.8. 2008 Lu Hà

" Đôi chim xao xuyến bồi hồi

Mây bay tao ngộ nổi trôi cánh bèo "

Chim có đôi, thú có cặp, luôn hai con đực cái là vẻ đẹp của tự nhiên và tạo hoá. Người thì có vợ có chồng. Bây giờ bỗng dưng vợ chết một cách bất đắc kỳ tử. không phải chết gìa chết bệnh mà chết trôi mới khổ kia chứ.

Mây trời bay đi cũng có lúc tao ngộ gặp nhau, cách bèo trôi khi tan lúc hợp tìm lại nhau ở một bến bờ nào đó. Còn Hữu Loan vợ chết rồi thì chỉ còn hy vọng hẹn gặp nhau kiếp sau thôi.

Cô gái học trò tên là Ninh chỉ mới 17 tuổi là người bạn đời yêu quý của Hữu Loan. Sau khi cưới vợ ba tháng sau, Hữu Loan nhận được tin dữ : vợ anh qua đời ! Em chết thật thảm thương trên dòng sông Mã, vì muốn chụp lại tấm áo bị nước cuốn trôi đi nên trượt chân chết đuối ! Con nước lớn đã cuốn cô Ninh vào lòng nó, cướp đi vợ chàng thi sĩ Hữu Loan.

Thắp Nén Hương Sầu

chuyển thể thơ Hữu Loan: Màu Tím Hoa Sim

Phận là gái ba anh bộ đội

Xa gia đình ở mãi chiến khu

Em trai còn bé ngây thơ

Vẫn chưa biết nói mẹ già em thương

Tôi Hữu Loan người chồng vệ quốc

Đợi chờ em mái tóc còn xanh

Kết hôn ngày đẹp tháng lành

Không đòi áo cưới, yêu anh trọn đời

Tôi tranh thủ mấy ngày vội vã

Đôi giày đinh tầm tã hành quân

Bùn lầy lưá tuổi đang xuân

Em cười xinh xắn tâm hồn ngất ngây

Chàng độc đáo em say giản dị

Tình vợ chồng đắm đuối yên vui

Cưới xong buồn bã ra đi

Mấy ngày nghỉ phép ngậm ngùi trăng suông

Cứ ái ngại tào khang nồng thắm

Gái có chồng ảm đạm chiến tranh

Cuộc đời vệ quốc chiến binh

Biết đâu vĩnh biệt khi mình hy sinh?

Cũng khối kẻ rừng xanh núi đỏ

Nắm xương tàn cổ độ trăng thu

Linh hồn lạc lối quê nhà

Tìm người vợ trẻ mịt mù mưa rơi!

Nhưng không chết người trai khói lưả

Mà chết người em gái hậu phương

Em tôi một buổi bên sông

Cuốn trôi rờn rợn thê lương não nùng

Tôi xin phép về làng thăm mộ

Mẹ tôi ngồi lã chã thương đau

Chiếc bình hoa cưới ngày xưa

Muội tàn bám lạnh âu sầu âm u

Thương mái tóc vẫn chưa tròn búi

Vội ra đi buồn tủi non ngàn

Ái ân chưa trọn trăng tuần

Để anh côi cút tấm thân phong trần

Vẫn chưa thuả lời trăn ý trối

Dặn gì nhau lần cuối em ơi!

Ngày xưa đồi tím sương rơi

Áo em cũng tím lòng tôi ngẹn ngào

Tôi nhớ lại đèn khuya vắng vẻ

Một mình em vá áo cho chồng

Miệt mài trọn cả đêm trường

Bát cơm miếng nước tình thương dạt dào

Chiều Đông bắc rừng mưa u ám

Ba người anh thê thảm bi thương

Cái tin em gái trôi sông

Đi nhanh hơn cả lấy chồng mừng vui!

Gió thu sớm ngậm ngùi mây nước

Dòng sông quê bàng bạc trăng tàn

Em trai mới lớn chưá chan

Ngỡ ngàng ảnh chị lệ tràn bờ mi

Gió hiu hắt mây trời bảng lảng

Chiều hành quân qua những đồi sim

Cỏ vàng héo uá trong tim

Nỗi buồn day rứt im lìm bước đi

Muà sim chín lòng tôi tha thiết

Cảnh chiều hoang biền biệt Ninh ơi!

Ai hò biển lá xa xôi

Vô tình ác ý giưã đời thương đau...

Chiều hoang tím vàng thu chẳng dứt

Tôi ngân nga da diết lời ca

Áo anh sứt chỉ đường tà

Vợ anh chết sớm mẹ già chưa khâu...

Muà sim chín càng đau rớm lệ

Gió thông reo tê tái hồn thơ

Nấm mồ cỏ dại hoang vu

Có ai thắp nén hương sầu cho tôi!

*Tỏ lòng ngưỡng mộ thương nhớ tới thi sĩ Hữu Loan

20.3.2010 Lu Hà

“ Ngày xưa ấy trong veo dòng suối

Mắt nai xinh đắm đuối yêu tôi”

Con mắt là cửa sổ của tâm hồn, trong vắt như dòng suối mát. Nàng có đôi mắt nai hiền thục ngỡ ngàng hồn nhiên, tâm hồn nàng như tờ giấy trắng, như áo em chưa vướng bụi hồng trần.

“ Tóc chưa tròn búi than ôi!

Ra đi biền biệt núi đồi mù sương “

Tóc con gái chưa tròn búi là mái tóc gái tơ đang phát triển. Em là gái vị thành niên chưa tròn 18 tuổi, em còn đang lớn nhưng đã là một người vợ rồi.

Em ra đi biền biệt theo cánh chim hạc về miền băng gía âm u…

“ Người vệ quốc chiến trường đây đó

Thương vợ hiền bé nhỏ sầu đông“

Vào năm 1945 Việt Nam giải phóng quân đổi tên thành Vệ quốc đoàn, còn gọi là Vệ quốc quân. Quân số khoảng 50.000 người, tổ chức thành khoảng 40 chi đội ở hầu hết các tỉnh Bắc Bộ và Trung Bộ. Một số chi đội đã Nam tiến. Hữu Loan là lính thuộc chiến trường Tây Bắc. Vũ khí thô sơ nên chết rất nhiều.

“ Mảnh mai mưa nắng cánh đồng

Tử thần lôi cuốn dòng sông phũ phàng“

Thương thay cho Hữu Loan có người vợ hiền em gái hậu phương mà đã vội ra đi

Vịnh Hữu Loan

kính hoạ thơ vô danh

Cuộc thế tàn suy trọn kiếp đời

Anh thư tiết tháo thuở dong chơi

Tâm hồn thi sĩ hoàng hôn thảm

Đồi tím hoang vu gió vẳng lời

Rờn rợn trăng soi dòng nước chảy

Bơ vơ tăm cá cánh bèo bơi

Trúc mai tùng bách còn xanh nở

Ngào ngạt hương thơm cúc giưã trời

Xin lỗi: Bài hoạ này tôi rõ tác giả bài xướng là ai đó trên mạng.

20.3.2010 Lu Hà

“ Nghe gió bấc bóng nàng chấp chới

Mỗi đêm về vời vợi hồn trinh“

Gió bắc thì gọi là gió bấc, gió tây thì gọi là gió may, cũng có gọi là gió tây may. Bấc là bắc mà ra. Miền Bắc mà nghe gió bấc là nghĩ tới cảnh lạnh thấu xương.

Chúng ta thường nghe cảnh nhớ quê hương có những câu: Ngựa hồ gió bắc chim làm tổ cành nam, cáo chết quay đầu về núi.

Mông Cổ ngày xưa gọi là rợ hồ, giống ngựa này mang vào Trung Nguyên thuộc lãnh thổ Tàu mà nuôi, khi nghe gió bắc thổi thì nhảy cẫng hí lên.

Hữu Loan nghe gió bấc thì bỗng giác nhớ hình ảnh cô Ninh, đêm về thướng trằn trọc mất ngủ vì mơ màng thấy âm hồn trinh tiết người vợ lẩn quất đâu đó.

“ Nghẹn ngào màu áo trắng tinh

Đầm đìa má phấn tâm tình bi ai “

Người Việt khi chết đi thì vải luợm khăn sô trắng tinh. Một hồn ma áo trắng oan ức thê lương chưa muốn siêu thoát về quê hương vĩnh hằng còn bao điều dang dở dự định tương lai con cái tổ ấm vẫn chưa nói hết cho chồng nghe…

Nay cả Hữu Loan không còn nữa. Bài thơ này thay cho sớ cầu siêu cho hai vợ chồng Ninh- Loan:

Linh Hồn Siêu Thăng

hoạ thơ Bảo Trí và Phước Bạch: Hoa Sim Tím

Siêu thăng biền biệt cõi trần ai

Đồi vắng vi vu gió bụi dài

Văn bá xót xa đời cát sĩ

Thi nhân thương cảm kiếp hoa cài

Suối vàng chờ đợi sương mờ ảo

Dương thế còn đâu khói mộng đài

Thôi nhé từ nay hồn hết khổ

Màn đêm giun dế khóc bi ai.

Chú thích:Thơ viết tiễn đưa linh hồn nhà thơ Hữu Loan

21.3.2012 Lu Hà

“Sao không chết chàng trai khói lửa

Mà chết nàng thiếu nữ tuổi xuân

Ái ân chưa trọn trăng tuần

Quê hương rời bỏ hóa thân bụi hồng“

Đây là lời trách móc ông trời sao nỡ bất công của tôi là tác gỉa bài thơ. Nữ nghệ sĩ Thu Hà ngâm rất hay, mủi lòng tôi lắm. Xin tỏ lòng tri ân nữ nghệ sĩ.

Bốn câu kết của một bài thơ 5 khổ 20 câu, vừa đủ miêu tả hết tâm trạng của chàng vệ quốc đoàn Hữu Loan. Chỉ vì bài thơ tự do Hữu Loan làm thương cảm vô cùng mà Hữu Loan bị Tố Hữu đày đọa về quê sống cuộc đời khổ hạnh lam lũ, đóng gạch xe đất.

Chưa trọn tuần trăng mật là dịp nghỉ truyền thống của những đôi mới cưới nhau để kỷ niệm lễ cưới của mình trong sự thân mật và riêng tư. Cặp đôi mới cưới sẽ lên kế hoạch cho chuyến nghỉ ở một nơi nào đó nổi tiếng. Nhưng Hữu Loan không có cơ hội này, mấy ngày phép cưới vội là đi, thậm chí không kịp may áo cưới.

Con người ta theo sách sáng thế kỷ Chúa đã tạo ra ông bà Adam và Eva từ đất bùn. Nhờ luồng sinh khí của Chúa mà sống dậy. Khi chết đi lại trở về cát bụi. Hoá thân bụi hồng có ý nghĩa này

Hình ảnh thi sĩ Hữu Loan đã gieo vào lòng người dân Việt Nam và bao thế hệ con cháu là một sự thật.

Bác Hữu Loan Ơi !

chuyển thể thơ Hà Phương: Giận Bác Hữu Loan

Cháu giận Bác ra đi vội vã

Để cho đời nức nở thương đau

Bên đồi sim tím hoang vu

Mưa ngâu sùi sụt nụ hoa đầu muà

Đồi sim tím âu sầu năm tháng

Giưã đất trời lãng đãng sương rơi

Thương yêu nhớ vợ u hoài

Bến sông hoa nở ngậm ngùi em ơi!

Cõi trần tục tỉ tê khâm phục

Một đời người khổ cực bi thương

Đoạ đầy Tố Hữu bất lương

Đấu tranh giai cấp thù riêng vợ chồng

Vợ Tố Hữu mặn nồng duyên cũ

Nhớ Hữu Loan món nợ thâm tình

Tiểu nhân sủi bọt râu xanh

Ghen tuông rờn rợn tử sinh phong trần

Cháu khóc bác Hữu Loan thuở nọ

Buổi loạn ly điên đảo trần ai

Biển dâu một cuộc vơi đầy

Cam lai khổ tận giưã đời thương đau

Đồi sim tím mùa hoa ngào ngạt

Gió vi vu tha thiết người ơi

Linh hồn ở chín tầng mây

Bồng lai bột hải cõi trời vân du!

29.3.2010 Lu Hà

Tôi xin kết thúc bài bình giảng ở đây. Chúc các bạn vui khi nghe Thu Hà ngâm thơ.

11.11.2017 Lu Hà


Thương Người Em Gái Miền Trung

Nhạc sĩ Tuấn Khanh viết bản nhạc “ Nhớ Nhau “ và nghe nữ ca sĩ Ngọc Hạ hát.

Nội dung bài ca nhạc sĩ viết theo lối văn ngẫu biền lại xử dụng phần lớn vần bằng ở cuối câu nghe giống như thơ Bích Khê vậy. Ngọc Hạ một giọng nữ cao xứ Huế hát giọng du dương như tiếng vọng ai oán xa xăm từ ngàn xưa…

Tôi đã cảm hứng từ linh hồn âm điệu bài hát ra thơ song thất lục bát. Câu chữ hoàn toàn khác với bài hát, nhưng cái tuyệt vời là bởi cái anh vần trắc là để tạo nên các nốt láy réo rắt cho thơ ngâm, một nốt nhạc Á Đông và Việt Nam riêng biệt khác phương Tây theo tiếng đàn dân tộc.

Từ cái không gian hoài vọng xa xăm từ ngàn xưa của cô Ngọc Hạ, nay lại chuyển sang tiếng nức nở bi thương hùng tráng qua giọng ngâm của nữ nghệ sĩ Thu Hà. Tôi cảm động lắm khi nghe Thu Hà ngâm mà rớt nước mắt viết bài bình giảng này. Hy vọng để lại cho hậu thế một món qùa tinh thần làm kỷ niệm.

“ Mưa tầm tã thùy duơng cát trắng

Miền nhớ thương cay đắng xót xa“

Thùy dương hàng phong mà ta hay nghe trong nhạc Phạm Duy hay thơ T.T.kh hai sắc hoa Tigon. Đó là tên gọi khác của cây phi lao, bạch đàn trồng nhiều ở miền Bắc. Dương liễu ở miền Nam. Loại cây này thường được trồng trên bãi cát ven sông hoặc ven biển để chắn gió, hay cả những cây thông nữa nghe vi vu một điệu nhạc tự nhiên trầm hùng rất buồn.

"Triều dâng khuất bóng dương tà

Sóng xô thuyền đẩy bài ca ái tình"

Viết về miền Trung là nói đến Huế.

Ai Về Thăm Huế Quê Thu

cảm tác thơ Mai Hoài Thu: Nhớ Huế

Ai về thăm Huế quê Thu

Chiều lam sương khói hai mùa lả lơi

Phất phơ tà áo một thời

Áo em trắng quá hồi hồi lòng ai...

Điệu hò mái đẩy u hoài

Dập dìu sóng nước canh dài lệ chan

Vân Lâu neo bến trăng tàn

Âm ba hồn gọi nồng nàn Huế ơi!

Huế bây chừ, Huế xa xôi

Hàng cau Vĩ Dạ chơi vơi bướm hồng

Dòng sông bên đục bên trong

Bên bồi bên lở vấn vương một đời

Hững hờ dòng nước chơi vơi

Hồn thơ thấp thoáng tình người năm xưa

Hàn Mạc Tử, khóc đêm mưa

Lều tranh cồn cát trăng dừa lẻ loi...

22.5.2012 Lu Hà

Hay là:

Bao Đời Thống Khổ

cảm xúc bài hát của Mai Hòai Thu: Thương Về Khúc Ruột Miền Trung

Tôi nhớ lại khi còn bé lắm

Miền Trung buồn ảm đạm điêu tàn

Kiếp nghèo theo đuổi bần hàn

Hai mùa mưa nắng gian nan u hòai

Quê hương tôi bi ai thống khổ

Đã bao đời vàng võ héo hon

Mẹ gìa ngồi đợi đàn con

Gió Lào lũ cuốn nước non chập chùng

Người Quảng Trị thủy chung sống chết

Cha bâng khuâng mải miết suy tư

Ông bà tóc bạc hiền từ

Biển còn hung dữ gầm gừ sóng dâng

Đê lại vỡ mấy tầng mây chớp

Cửa nhà xô nhơ nhớp bùn lầy

Trâu bò gà vịt phơi thây

Xác người trôi nổi lệ đầy năm canh

Lúa chưa gặt cũng đành chịu vậy

Gói mì tôm lẩy bẩy bàn chân

Ủy ban cứu trợ tần ngần

Đồng bào cả nức xa gần xót xa

Trằn trọc mãi quê nhà thương nhớ

Hải ngọai sầu dòng máu Lạc Hồng

Chôn nhau cắt rốn cảm thông

Qua sông Thạch Hãn ngóng trông Đông Hà!

16.4.2017 Lu Hà

Bằng hai bài thơ tôi viết tặng nữ thi sĩ Mai Hoài Thu rất đáng yêu của chúng ta, cũng từ cái tâm hồn của cô Thu mà thấu cảm sang trái tim tôi. Thế mà vẫn có người còn viết vào khung chat trong facebook của tôi và bảo thơ Mai Hoài Thu không hay, tôi đừng viết các bài bình thơ về thơ Mai Hoài Thu nữa và cả thơ tôi cũng thường thôi. Người đó ca ngợi thơ có lẽ như đấm vào tai của ông Hữu Thỉnh gì đó chủ tịch hội nhà văn Việt Nam mới hay triết lý và lãng mạng. Phải chăng nó hay bởi trái tim cộng sản tam vô của ông Thỉnh hay vì chức chủ tịch hội nhà văn to đùng bằng cái mẹt hở giời? Thơ ông Thỉnh hay đã có ai ngâm hay phổ thành nhạc hát chưa? Hay chỉ là hội thảo liên miên để có cớ bòn rút công qũy hút máu mủ đồng bào?

Miền Trung giải đất hẹp một năm chỉ có hai mùa mưa và nắng. Mưa tầm tã rà rích, mùa khô thì nắng cháy da, chịu ảnh hưởng gió Lào. Nhưng kinh thành Huế lại rất thơ mộng là thủ phủ ngày xưa của Vua Chế Bồng Nga. Giọng Huế trọ trẹ ngọt ngào, ngâm thơ nghe thì chết lịm nửa người.

Nơi đây ngày xưa là các cuộc thi hương, thi hội thi đình. Các tao nhân mặc khách cả nước hội quần ở đây. Con gái Huế nhất là các nàng Công Tằng Tôn Nữ giói múa hát, ứng đối thơ rất giỏi. Nên trong thơ tôi mới viết: Triều dâng khuất bóng dương tà là lúc mặt trời lặn thì sóng xô thuyền đẩy bài ca ái tình. Không những chỉ ở miền ven biển thùy dương mà cả trên dòng sông Hương Giang nữa. Câu điệu hò mái đẩy các chàng các nàng thi sĩ nhà ta rất hay dùng trong thơ mình,

“Ai có biết dáng hình em gái

Bước chân trần tê tái lòng tôi“

Em còn hay em mất, em sống hay em đã chết. Dáng hình em ai còn nhớ không?

Quần xắn cao em lội bùn bì bõm. Một hình ảnh siêu hình bi thương vô cùng.

“ Lục bình xanh mướt nổi trôi

Bùn lầy nước ngập than ôi mảnh đời “

Miền Nam có hoa lục bình, miền Bắc gọi là bèo tây, bình dị, thân thương. Loài hoa lục bình này vừa trôi vừa nở đã đi vào tâm hồn thi nhân: “Có một loài hoa vừa trôi vừa nở - Em lấy chồng rồi anh ở vậy thôi!”.

Nhưng màu hoa lục bình không phải màu tím hoa sim mua, cũng không giống như violette tím ngắt trời chiều, mà là sắc tím biêng biếc với 6 nhụy hoa ngắn dài trông thật lãng mạn và đã làm say đắm bao lòng người.

Hoa lục bình ví như kiếp phận hồng nhan nổi trôi mười hai bến nước.

“ Kìa núi Ngự lẻ loi sừng sững

Dòng Hương Giang điêu đứng chiến tranh

Kinh thành hoang phế tan tành

Lũ người man rợ mưu dành non sông…“

Bốn câu thơ này đủ sức khái quát miêu tả cả một thời kỳ lịch sử đẫm máu kinh hoàng. Tết mậu thân năm 1968, tôi mới chỉ là một cậu bé 15 tuổi, năm ấy quê tôi ở miền trung du bắc Bộ cũng vỡ đê, nhưng tôi hoàn toàn không hay biết gì ở trong Nam, miền Trung có cuộc thảm sát. Sau này lớn lên ra nước ngoài sinh sống tôi mới biết. Núi Ngự sừng sừng một mình chỉ khí thế hiên ngang của quân đoàn miền Nam tấn công vào thành Huế trong khi có sự thỏa thuận ngừng bắn để ăn Tết. Người em gái mà tôi miêu tả trong thơ rất có thể đã ra trong vụ thảm sát này. Nên tên đề bài thơ : "Thương Người Em Gái Miền Trung" là hợp lý.

“Kể từ đó cánh đồng cỏ úa

Nắng cháy thui đồng lúa quắt queo

Cờ đen ngọn gió hắt heo

Khói nhang leo lắt chân đèo sương rơi“

Bốn câu thơ này tôi miêu tả về miền Trung có đúng không? Tôi có lắm lời ngoa ngoắt bịa đặt không? Đã 49 năm trôi qua ngót nửa thế kỷ mà miền Trung vẫn quằn quại đau thương, môi trường hủy diệt, thiên nhiên tàn phá, cá chết hàng loạt. Ăn gì cũng sợ ngộ độc hàng Tàu. Cờ đen là ám chỉ những con qụa đen và cả cờ tang đen cắm ở ngoài đồng. Sự chết chóc vẫn tiếp diễn gia tăng do tai nạn giao thông, ung thư cổ chướng. Tiếng tụng kinh siêu đô cô hồn của các nhà Sư, khói nhang vàng mã vẫn đốt hoài hoài bên những nấm mộ. Đồng ruộng thì nứt nẻ, miền Trung thành nơi chó ăn đá gà ăn sỏi.

“Cung đàn khóc em ơi số kiếp

Lỡ mất rồi hồ điệp hoài vương

Màn đêm phảng phất mùi hương

Luân hồi chuông đổ đoạn trường ly tao!“

Bốn câu thơ kết bi thương này không biết các bạn trẻ Việt Nam của tôi có hiểu không? Tôi lo các bạn đọc th ơ tôi như nước đổ lá khoai, nước đổ đầu vịt. Các bạn chỉ thích đọc khẩu hiệu thôi. Thế nhưng vẫn có các bạn trẻ như Huỳnh Quốc Huy, Trần Kiều Ngọc, Đoàn Thị Thùy Dương  v. v…đã làm cho tôi kinh ngạc về kiến thức uyên bác các bạn đó.

Thế mà có người tự vỗ ngực là nhà văn nhà bình luận có nhiều tác phẩm văn chương in ấn phát hành, vô cớ nhảy vào khung chat trong facebook của tôi sa sả thơ ông Hữu Thỉnh mới hay còn làm thơ như tôi và cô Mai Hoài Thu đọc như vè thường thôi. Xin lỗi các bạn với tôi thì người này không xứng đáng là nhà văn nhà bình luận mà thuộc loại đầu gà óc bã đậu, biết quái gì về văn thơ mà nói láo toét bàn luận vô duyên trong khung chat của tôi. Thật là đồ bá dơ không biết xấu hổ chả có chút lòng tự trọng liêm sỉ nào cả.

Hồ Điệp trong tiếng Hán nghĩa là con Bướm.

Uyên ương hồ điệp mộng được xem như một điển tích văn học Trung Hoa, lấy từ ý thơ Lý Bạch. Trang Tử ngày xưa theo phái Đạo Lão cùng với Lão Tử gọi là Lão Trang. Trang Tử nằm mơ hóa bướm và khi tỉnh dậy không biết mình hóa thành bướm hay bướm hóa thành mình?

Người em gái miền Trung ơi! Bây giờ hồn lạc nơi nao?

Hồn Ma Tức Tưởi Oán Than

cảm hứng thơ Lê Thị Ý: Thơ Tôi

Ngày mai thiên cổ lai hi

Hoàng hôn vũ trụ đầm đìa gío mưa

Hỏi rằng thi sĩ sinh chưa?

Hồn ma tức tưởi đò đưa con thuyền…

Vô thường bát nhã triền miên

Thơ theo cát bụi bon chen thế trần

Lầu vàng dát ngọc giai nhân

Hư hư thực thực chứa chan lụy sầu…

Lung linh ngọn nến hai đầu

Quan tài đưa tiễn qua cầu gió bay

Vẳng nghe lộp độp đó đây

Cánh thơ lả tả ai hay bụi mờ…

Danh nhân chen chúc bơ phờ

Tung hô hồ thỉ dật dờ bóng ma

Ngậm ngùi ai oán sa bà

Thơ còn hay mất Nại Hà tái tê

Dòng người chôm chỉa đê mê

Cuồng say vũ điệu tò te tiếng kèn

Còn đâu kẻ ghét người khen

Ai mua hàng mã giấy tiền tro than…?

11.9.2014 Lu Hà

Hồn Trinh Nữ Giữa Biển Đông

Nàng trinh nữ vươn lên ái dục

Sóng ngậm hờn sôi sục thiên thu

Nước vàng sủi bọt ngầu ngầu

Hồn vương tức tưởi khổ đau sa bà...

Đâu có biết biển sâu thăm thẳm

Mối tình đầu ảm đạm cưu mang

Quê nhà liễu rủ từng hàng

Một hai sớm tối bóng chàng đi qua...

Cha mẹ đã mồ ma cỏ dại

Có ai còn ái ngại thắp hương

Côn trùng rên rỉ thê lương

Nhớ thương tầm tã bốn phương biển trời...

Đời con gái tả tơi sóng vỗ

Miền tự do khốn khổ tinh cầu

Lênh đênh thuyền thúng nát nhàu

Thuỷ thần hà bá dãi dầu nắng mưa...

Xác đã mất hồn ma trinh nữ

Vẫn hiện lên đòi nợ thế nhân

Vì sao tàn nhẫn dã man

Bát cơm manh áo bần hàn sầu tư...

Chí đã quyết mưu cầu hạnh phúc

Hồn bi thương lạc bước phong trần

Vẩn vơ tức tưởi cừu oan

Làm sao siêu thoát điêu tàn biển Đông!

22.1.2013 Lu Hà

Hỡi em gái miền Trung, cuộc đời đâu chỉ có mất mát chết chóc khổ đạu, anh vẫn mơ một ngày chúng mình sẽ gặp nhau ở kiếp sau:

Hồn Bướm Mơ Tiên

thơ tri ân Cindy Huyen Vu

Cô thục nữ thướt tha chờ đợi

Chàng thi nhân chới với làm sao

Bâng khuâng chén rượu ngọt ngào

Tình ai xao xuyến dạt dào biển Đông

Chốn lầu ngọc tang bồng lạc thủy

Mắt nai nhìn túy lúy cuồng ca

Tần ngần quán trọ sa bà

Đoàn tàu chật ních sân ga lạnh lùng

Đời chỉ một chập chùng sóng vỗ

Thuyền ái tình cổ độ trăng soi

Bàn dân thiên hạ ghé coi

Tim gìa ửng máu mặn mòi thiên nga

Chùm song thất la đà lục bát

Gái hồng nhan bát ngát tầng mây

Trái tim tài tử ngất ngây

Năm canh dìu dặt vui vầy chứa chan

Trải gió bụi cung đàn ai oán

Chinh phụ ngâm sầu cạn đĩa dầu

Ôn Như Hầu khóc bạc đầu

Thương nàng Thị Điểm bể dâu đoạn trường…!

Hồn bướm trắng vấn vương tiên nữ

Để ngàn thu tu hú ve sầu

Phong rêu củi mục chân cầu

Phượng tàn cúc nở bóng câu mơ màng….!

29.9.2017 Lu Hà

Tôi đã bình giảng cặn kẽ từng câu chữ và còn dùng cả những bài thơ cũ của tôi để giải nghĩa cho bài thơ Thu Hà đã ngâm. Chúc các bạn giây phút thư giãn thả hồn theo tiếng thơ ngâm tuyệt vời của nghệ sĩ Thu Hà.

12.11.2017 Lu Hà